Zetspiegel

Wat is een zetspiegel?

De perfecte plek voor jouw boodschap

De zetspiegel: een bekende drukterm en met name belangrijk bij opmaken van brochures, magazines en kranten. Drukwerk met veel tekst dus. Maar wat is een zetspiegel nu precies? Dit is simpelweg het gedeelte van een pagina waarbinnen je tekst en eventuele afbeeldingen plaatst. Dit doe je – zeker in het geval van tekst – over het algemeen niet tot aan de rand van de pagina. De positie en het formaat van de zetspiegel is heel bepalend voor de uitstraling van je drukwerk. Dit moet je weten over het bepalen en berekenen van je zetspiegel.

Zetspiegel: de betekenis

Elke pagina, of het nu gaat om een simpel Word-documentje of een prachtig opgemaakte brochure, heeft een bepaalde indeling. Het totale formaat van de pagina noemen we plano en de plek van de bedrukking zelf heet de zetspiegel. In het geval van een pagina met veel tekst, is dit dus het onzichtbare kader wat je om de tekst kunt trekken. Het deel dat buiten het tekstvlak valt, zijn de marges, oftewel de witruimte om de tekst. De zetspiegel is dus in het geval van een tekstpagina het plano formaat min kopwit, staartwit, zijwit en rugwit. Kopteksten, voetteksten en pagina’s worden over het algemeen niet tot de zetspiegel gerekend. Met de term bladspiegel bedoelen we de verhouding tussen de zetspiegel en de marges.

Zetspiegel in je drukwerk

Waarom is het belangrijk om tekst binnen de zetspiegel te plaatsen? De reden is simpel. Bij het opmaken van een pagina is het niet alleen belangrijk om snijmarges aan te brengen, maar ook een extra veiligheidsmarge, zodat je zeker weet dat de tekst de rand van het papier niet raakt. Het kiezen van de positie en formaat van je zetspiegel, heeft ook een esthetische functie. Bij een pagina met een relatief grote zetspiegel komt de tekst vrij dicht bij de rand. Dit zien we onder andere veel bij kranten. Zoveel mogelijk tekst op een pagina plaatsen, is namelijk kostenefficiënt. Om het leesbaar te houden, maken kranten en tijdschriften vaak gebruik van tekstkolommen. Elke kolom heeft hierbij zijn eigen zetspiegel. Het andere uiterste is een kleinere zetspiegel, waarbij het vele wit om de tekst voor een rustige en minimalistische uitstraling zorgt.

Afbeeldingen binnen of buiten de zetspiegel

Tekst plaats je over het algemeen altijd binnen de zetspiegel. Afbeeldingen zijn een ander verhaal. Je kunt ervoor kiezen om ook de beelden binnen de zetspiegel te plaatsen. Dan is er sprake van witruimte om de foto. Het is ook mogelijk om de afbeelding over de hele breedte of lengte van het papier door te laten lopen. In dit geval hebben we het over afloop.

Zetspiegel berekenen

De zetspiegel berekenen van een bestaand ontwerp is heel eenvoudig. Het is simpelweg het plano formaat van de pagina min de marges. Een A4’tje is bijvoorbeeld 210 x 297 mm. Zijn de marges rondom 15 millimeter? Dan is de zetspiegel 30 millimeter kleiner in de hoogte en breedte, 180 x 267 mm dus. Het bepalen van de zetspiegel voor nieuw op te maken drukwerk is wat lastiger. Over wat de meest ideale indeling van een pagina is, bestaan verschillende theorieën. Voor het bepalen van een zogeheten harmonische indeling, wordt vaak gebruik gemaakt van de Gulden Snede. Deze wiskundige formule is bedoeld om de ideale verhouding van een object te bepalen. Dit kan een compleet opgemaakte pagina zijn, maar ook een logo en zelfs een gebouw.

Leestip: Ga voor het wow-effect met brochuretemplates

Zetspiegel InDesign

Drukwerk opmaken doe je het beste met een professioneel grafisch programma als Adobe InDesign of Illustrator. Met deze programma kun je eenvoudig de marges en daarmee ook het formaat en de positie van je zetspiegel bepalen. Maak je een pagina op A4 formaat aan? Dan zijn er twee belangrijke marges die je moet instellen:

  • de snijmarge: 3 mm boven op het plano formaat. Het aan te leveren bestand wordt daarmee 216 x 303 mm.
  • de veiligheidsmarge: 3 mm binnen het plano formaat. De maximale zetspiegel voor je tekst is dus 204 x 291 mm. Natuurlijk kun je ervoor kiezen om een kleinere zetspiegel en daarmee nog meer witruimte om je tekst te plaatsen.

Leestip: 10x gratis templates: briefpapier waarmee je gegarandeerd een professionele indruk maakt

hero-image zetspiegel

Gerelateerde artikelen
featured-image grafisch-woordenboek

Vraag je je af wat DPI is of hoe je een vector bestand kunt openen? Het grafische woordenboek van Drukwerkdeal.nl geeft antwoord op al jouw grafische vragen.

featured-image b1-brandvertragend

B1 brandvertragend is de classificering van producten die moeilijk ontvlambaar zijn. Wat betekent het precies? En wat is de DIN 4102 norm?

png-featured-image

Een PNG bestand kan worden gecomprimeerd zonder kwaliteitsverlies. Wat zijn andere voor- en nadelen? En hoe kun je zelf een PNG maken en bewerken?

Tertiaire-kleuren-featured-image

Tertiaire kleuren zijn een mix van 3 primaire kleuren of van 1 primaire en 1 secundaire kleur. Welke tertiaire kleuren zijn er? Dat lees je hier.

featured-image snijtekens

Snijtekens en snijlijnen zijn hulplijnen, waarmee je aangeeft waar we je drukwerk moeten snijden. Waar plaats je ze en hoe breng je ze aan in je ontwerp?

psd-featured-image

PSD bestanden zijn meestal foto’s. PSD staat voor PhotoShop Document, hét programma om foto’s te bewerken. Wat is een PSD bestand precies?

featured-image vector

Eindeloos vergroten doe je met een Vector bestand. Een AI of EPS bijvoorbeeld. Ideaal voor logo’s, voor op een visitekaartje of poster!

ai-featured-image

Een AI bestand is een vector bestand. Je maakt AI bestanden met Adobe Illustrator. Van piepklein tot billboardformaat; een .ai is altijd haarscherp!

eps-featured-image

Logo’s worden vaak opgeslagen als EPS bestand. Dit bestandstype is onbeperkt schaalbaar zonder kwaliteitsverlies. Voor haarscherp drukwerk dus!

featured-image colofon

In een colofon lees je wie er allemaal hebben meegewerkt aan een boek of tijdschrift. Wat is een colofon? Wat zet je erin? En waar plaats je deze?

featured-image bladspiegel

De bladspiegel is de verhouding tussen het bedrukte gedeelte (de zetspiegel) en de witmarges van een bestand. Hoe pas je het toe in drukwerk?

featured-image broodtekst

De broodtekst is de hoofdtekst, exclusief intro’s, koppen, tussenkoppen en streamers. De kern van het verhaal dus. Dit moet je weten.

featured-image drukpers

Een drukpers is een machine die letters en illustraties op papier drukt. Hoe werkt een drukpers precies? En welke druktechnieken zijn er?

featured-image plano

Plano betekent vrij vertaald ‘vlak’ of ‘plat’. Bij het bestellen van bijvoorbeeld een folder is dit het ongevouwen ontwerp. Dit moet je weten over plano.

featured-image full-color

Full color of PMS? Een keuze die je moet maken als je drukwerk bestelt. Wat is full color? Wat zijn de basiskleuren? En hoe lever je een geschikt ontwerp aan?

featured-image ex-libris

Een ex libris vertelt je wie de eigenaar van een boek is. Een eigendomsmerkje dus. Vroeger een statussymbool, nu een vorm van kunst.

featured-image cellulose

Cellulose is het belangrijkste bestanddeel van papier en karton. Hoe ontstaat het? En hoe wordt van cellulose papier gemaakt?

bmp-featured-image

BMP staat voor bitmap en is een rasterafbeelding, waarbij van elke pixel de kleur wordt vastgelegd. Hoe meer bits, hoe meer kleur!

featured-image boekbinding

Het samenstellen van een boek noemen we boekbinding. Dat kan op allerlei verschillende manieren. Wil je een boekje binden? Dit moet je weten.

featured-image grafische-termen

Heb je je altijd al afgevraagd waar DPI voor staat of wat snijlijnen precies zijn? Kom alles te weten over grafische termen in ons kenniscentrum.

featured-image snijplotter

Met een snijplotter kun je drukwerk uitsnijden. En niet alleen papier. Een snijplotter werkt met verschillende materialen, zoals vinyl, karton en textiel.

featured-image brocheren

Brocheren betekent de manier waarop we jouw drukwerk inbinden. Alles wat je moet weten over garenloos, gehecht, geniet en gelijmd gebrocheerd drukwerk.

steunkleuren-featured-image

Vroeger maakten drukkers voor elke kleur een nieuwe plaat. Die extra kleur, naast zwart en wit, noemen we een steunkleur. Dit moet je weten.

featured-image afloop

Witte snijranden voorkomen? Dat doe je door afloop aan te brengen in je bestand. Wat is afloop precies? Hoe groot moet het zijn en hoe stel je dit in?

featured-image paperback

Een paperback is licht, buigzaam en compact. De ideale kaft voor drukwerk dat overal mee naartoe gaat en lekker leest. Goedkoop in grote én kleine oplages.

featured-image secundaire-kleuren

Secundaire kleuren zijn een mengsel van twee primaire kleuren. Welke secundaire kleuren zijn er? Wat zijn tertiaire kleuren? En welke kleurcontrasten zijn er?

pdf-featured-image

Zeker weten dat jouw ontwerp perfect wordt gedrukt? Lever dan een PDF bestand aan. Wat is een PDF precies? En hoe maak je jouw bestand drukklaar?

PMS-featured-image

PMS, oftewel het Pantone Matching System, is een kleurensysteem waarin elke tint een eigen nummer heeft. Alles wat je moet weten over PMS.

schutbald-featured-image

Een schutblad, schutvel of inbindcover beschermt het boekblok en verbindt het binnenwerk met de omslag. Hoe pas je het toe? Dat lees je hier.

featured-image kleuren

Heb je je altijd al afgevraagd waar RGB voor staat of wat steunkleuren zijn? Kom alles te weten over kleuren in ons kenniscentrum.

tiff-featured-image

Een TIF bestand garandeert maximale kwaliteit. Dit bestand is ideaal voor het opslaan van foto’s. Wat is een .tiff precies? En is het geschikt voor drukwerk?

featured-image complementaire-kleuren

Complementaire kleuren zijn tinten die tegenover elkaar staan in de kleurenwaaier. Wat zijn de complementaire kleuren van blauw, rood en groen?

jpg-featured-image

Het JPG bestand is de bekendste indeling voor foto’s. Elk programma dat beeld ondersteunt, kan een JPG tonen. Maar is JPG ook geschikt voor drukwerk?

featured-image prepress

Prepress is het proces tussen de creatie van een ontwerp en de daadwerkelijke druk. Wat is prepress en hoe maak je jouw bestand drukklaar?

featured-image kleurenspectrum

Een kleurenspectrum bestaat letterlijk uit alle kleuren van de regenboog. Uit welke kleuren bestaat een kleurenspectrum?

featured-image hardcover

Een hardcover is een harde kaft voor boeken. Hoe wordt hardcover gemaakt? En wat is het verschil tussen een hardcover boek en een paperback?

featured-image inbinden

Inbinden is een mooie manier om belangrijke papieren bij elkaar te houden. Er zijn verschillende manieren om drukwerk in te binden.

featured-image cahiersteek

De cahiersteek is een vorm van brocheren, waarbij gebruik gemaakt wordt van naald en draad. Hoe werkt het en voor welk drukwerk is het geschikt?

featured-image kaft

Een kaft is de omslag van je drukwerk. Van tijdschriften of boeken bijvoorbeeld. Hoe gaat het precies in zijn werk? En wat zijn de voordelen?

featured-image singersteek

De singersteek is een techniek om boeken met garen of touw te binden. De stiknaad is hierbij duidelijk zichtbaar. Alles over deze manier van boekbinden.

featured-image cmyk

CMYK is een systeem dat we gebruiken om het grootst mogelijke kleurengamma te verkrijgen. Waar staat CMYK voor en wat is het verschil met RGB?

featured-image dispersielak

Dispersielak is een dunne beschermlaag die wij over je drukwerk aanbrengen. Hoe brengen we het aan? En wat zijn de voordelen van dispersielak?

featured-image katern

Een katern is een enorm vel papier waarop we meerdere pagina’s drukken, om deze samen te vouwen tot een boekwerk. Hoe gaat dit precies in zijn werk?

featured-image gulden-snede

De Gulden Snede geeft de verdeling aan van een lijnstuk, in twee delen en in verhouding tot elkaar. Hoe kun je het toepassen in hedendaags design?

featured-image frankeren

De betekenis van frankeren is: van een postzegel voorzien. Hoeveel postzegels moet je plakken? En wat kost pakketpost? We hebben het op een rij gezet.

featured-image pixels

Wat is het verschil tussen een pixel en een vector? Hoe bereken je het aantal pixels per cm of mm? En wat is het verschil tussen DPI en PPI?

featured-image primaire-kleuren

Met primaire kleuren kunnen we alle secundaire kleuren en tertiaire kleuren maken. Welke 3 primaire kleuren zijn er? En wat is de rol van kleur in drukwerk?

featured-image plotter

Een plotter is een afdrukapparaat voor grootformaat drukwerk in hoge resolutie. Hoe werkt een plotter? En in welke papierformaten kun je ‘plotten’?

synopsis-featured-image

Synopsis betekent samenvatting. Vaak gaat het dan om een synopsis van een boek. Wat is een synopsis precies? En hoe schrijf je er één?

featured-image rgb

RGB kleuren zijn kleuren die licht absorberen. Waar staat RGB voor? Wat is het verschil tussen RGB en CMYK? En welke techniek gebruiken we voor drukwerk?

featured-image html-kleuren

Webpagina’s geven we kleur met HMTL kleuren. Codes voor het beste kleurresultaat op beeldschermen. Hoe ziet een HTML code eruit? En hoe vind je de juiste?

featured-image dpi

DPI is de resolutie van je foto. Een term die je vaak ziet bij het aanleveren van drukwerk. Hoe kun je de DPI berekenen? En wat is de ideale resolutie?

featured-image drukletters

Drukletters zijn de letters die worden gebruikt in een drukpers. Een soort stempels. Een uitvinding die de boekdrukkunst naar een hoger niveau tilde.

gif-featured-image

GIF bestanden grijpen de aandacht met hun bewegende afbeeldingen en eindeloze loop. Opgebouwd uit pixels en al 30 jaar een hit.

featured-image ral

RAL is een systeem waarin kleuren zijn gecodeerd. Fysieke kleuren: van verf en inkt. Waar staat RAL voor? Welke kleuren zijn er? En hoe lees je een RAL code?

featured-image redigeren

Voor elke tekst geldt: een extra paar ogen kan nooit kwaad. Bij het redigeren worden de puntjes op de i’s gezet en alle d’s en t’s goed gezet.

featured-image resolutie

Wat betekent resolutie precies? Dots Per Inch? En welke resolutie is geschikt voor jouw drukwerk? Alles wat je moet weten over resolutie!

featured-image kapitaalbandje

Een kapitaalbandje is de ruggengraat van je hardcoverboek. Is het noodzakelijk? En kan een kapitaalbandje op elk boek gelijmd worden?

beeldmerk-featured-image

Een beeldmerk is je merk in één oogopslag. Het appeltje van Apple, de Nike swoosh. Is een beeldmerk hetzelfde als een logo? En wat is een woordmerk?

featured-image flaptekst

De flaptekst of blurb moet ervoor zorgen dat mensen jouw boek kopen. Een belangrijke tekst dus, die je op of aan de binnenkant van je boek plaatst.

featured-image lettertype

Een verzameling letters in dezelfde stijl; dát is een lettertype. De keuze voor het type letter is heel bepalend voor de uitstraling van je drukwerk.

featured-image substraten

De substraat is het materiaal waarop je drukwerk wordt geprint. Papier, karton, PVC of canvas bijvoorbeeld. Welke substraten vind je bij Drukwerkdeal?

raw-featured-image

Een RAW bestand is de originele foto, genomen met een digitale camera. Een file dat eerst nog moet worden omgezet voordat het kan worden getoond.

featured-image kleurencirkel

Een kleurencirkel is een cirkel die kleurverbanden en kleurcontrasten weergeeft. Wat zijn primaire kleuren? En welke kleurcontrasten zijn er allemaal?

featured-image lettertype

Wat is het verschil tussen een Font en een lettertype? Hoe maak je een Font? En waarmee kun je een eigen font maken. Alles wat je moet weten op een rij!

featured-image isbn

ISBN is een unieke 13-cijferige code die je boek beschikbaar maakt voor verkoop en vindbaar voor klanten en retailers. Hoe vraag je hem aan?

Terug naar Grafisch woordenboek

Klantenservice
Telefonisch bereikbaar tot 18:30 uur, vrijdags tot 17:30 uurBekijk openingstijden
Wil je niets missen?
Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en ontvang de laatste trends, inspiratie en de beste aanbiedingen.