Pantone-kleuren: de geschiedenis, het waarom en het gebruik ervan

De kleurmodellen vliegen je om de oren wanneer je drukwerk bestelt. CMYK, RGB en Pantone-kleuren, noem maar op. Op die laatste gaan we wat dieper in in dit blog. We vertellen je wanneer je voor PMS-kleuren kiest en waarom het Pantone Matching System al jaren een betrouwbaar kleursysteem is voor drukwerk.

Pantone-kleuren vs. CMYK vs. RGB

RGB, CMYK en PMS zijn de belangrijkste afkortingen als het gaat om werken met kleur. Met elk van de drie kleursystemen kun je op het oog tot soortgelijke resultaten komen. Toch hebben de kleursystemen duidelijk verschillende toepassingen. Voor we je uitgebreid vertellen waarom je voor OMS-kleuren zou kiezen, leggen we je eerst kort RGB en CMYK uit.

RGB

De afkorting RGB staat voor de primaire kleuren rood, groen en blauw. Dit kleursysteem gebruik je wanneer je beeld weergeeft met licht. Denk aan je tv, het scherm waar je nu dit artikel op leest of je digitale camera. Of denk aan de gekleurde lichtpuntjes die je ziet als je te dicht op je tv-scherm zit. RGB is een voorbeeld van additieve kleurmenging. Wanneer je rood, groen en blauw licht in gelijke hoeveelheden mengt, krijgt je wit licht.

CMYK

CMYK staat voor de drukkleuren cyaan, magenta, geel (of yellow, vandaar de Y) en key (wat meestal zwart is). CMYK gebruik je wanneer je beeld wilt afdrukken op een substraat zoals papier. CMYK is een subtractieve kleurmenging: elke kleur die je toevoegt, ‘trek je af’ van de witte ondergrond. Wanneer je alle CMYK-kleuren mengt, krijg je zwart.

PMS: de Pantone-kleuren

In het Pantone-kleurensysteem is het niet nodig om kleuren te mengen. Want in tegenstelling tot RGB en CMYK, heb je in dit systeem te maken met kant-en-klare kleuren die altijd hetzelfde zijn. Waar ook ter wereld. Een beetje zoals het RAL-systeem, dat je misschien kent van de verfafdeling in je lokale doe-het-zelfzaak. Dus als jij bijvoorbeeld de kleur PMS 16-1546 in je ontwerp hebt, kun je er van uitgaan dat je drukwerk bij elke drukker er exact hetzelfde uitziet. In het Pantone Matching System zijn letterlijk duizenden kleuren opgenomen voor verschillende ondergronden en verschillende afwerkingen, zodat je precies weet wat je kunt verwachten.

De geschiedenis van Pantone

Pantone startte in de jaren ’50 in New York als de drukkerij van reclamebureau M & J Levine Advertising. Omdat de voorraad inkten en pigmenten onder controle te houden, huurde het bedrijf Lawrence Herbert in. Hij had in 1962 de zaakjes zo goed op orde, dat hij in dat jaar het hele bedrijf kon overnemen. Herbert hernoemde de drukkerij naar Pantone en vanaf dat moment legde het bedrijf zich toe op het standaardiseren van kleur. Dat is belangrijk, want wie zegt dat mijn Ferrari-rood hetzelfde is als jouw Ferrari-rood?

Daarom ontwikkelde Pantone een systeem waarmee je kleuren objectief kunt identificeren. In 1963 publiceerde Pantone de eerste gids met tien kleuren. Daarmee legde het bedrijf de basis voor een universele kleurentaal. Want dankzij het Pantone Color Matching System weten drukkers, vormgevers en marketeers overal ter wereld dat ze bijvoorbeeld Pantone 485 C moeten gebruiken voor perfect Ferrari-rood.

Wanneer je voor Pantone-kleuren kiest

Een belangrijk verschil tussen CMYK-kleuren en Pantone-kleuren is dat Pantone-kleuren van tevoren vastgestelde kleuren zijn. Ze voldoen aan een wereldwijde standaard en wijken daar niet van af: PMS 185 ziet er overal ter wereld hetzelfde uit. CMYK-kleuren worden daarentegen gemengd tijden het drukken. Verhoudingen kunnen soms wat afwijken, waardoor je tussen verschillende drukkers (of zelfs tussen oplages bij dezelfde drukker) kleine verschillen kunt zien. Als consistentie belangrijk is, kies je voor PMS-drukwerk. Daarom wordt bijvoorbeeld huisstijldrukwerk ook vaak gedrukt in PMS-kleuren. PMS-kleuren worden ook vaak gebruikt om textiel te bedrukken met zeefdruk. Denk aan T-shirts, sweaters of katoenen tasjes: zolang het maar uit één tot vier volle kleuren bestaat. Zodra je verlopen of meer dan vier kleuren nodig hebt, kies je voor een full color-drukproces.

Jouw kleurenkeuzehulp: de Pantone-waaier

Zeker weten dat je keer op keer de juiste kleur kiest voor je drukwerk? Dan mag de Pantone-waaier niet ontbreken in je bureaulade. In de waaier staan alle kleurschakeringen die je nodig hebt, afgestemd op de ondergrond en afwerking die jij wilt gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor versies met gestreken en ongestreken papier.

Meer over Pantone coated vs uncoated: